Ring voor Roza
Uit de collectie van het Joods Historisch Museum
Aluminium ring met de initialen R en S, die Simon (Siem) Vos in Auschwitz II-Birkenau voor zijn vrouw Roza laat maken.
h 2 cm x b 2 cm
1944
Na verraad van hun onderduikplek worden Roza en Siem Vos op 3 maart 1944 via Westerbork naar het vernietigingskamp Auschwitz gedeporteerd. Daar worden zij direct van elkaar gescheiden: Siem komt in het mannenkamp en Roza in het vrouwenkamp. Contact met elkaar is onmogelijk.
Ondanks de erbarmelijke omstandigheden krijgt Siem het voor elkaar dat een medegevangene voor hem uit een stukje oud schroot een ring maakt, met de initialen R en S. Via omwegen krijgt Roza in het geheim de ring op haar verjaardag in handen. "Nu ben ik meer dan ooit aan u verbonden", leest Roza in het meegegeven gedicht.
In januari 1945 ontruimen de Duitsers Auschwitz omdat het Russische leger het vernietigingskamp nadert. De verzwakte gevangenen moeten weg, veelal lopend, door de bittere kou. Tijdens deze dodenmarsen komen velen om, Siem ook. Roza overleeft, door zich in een greppel te laten vallen. De ring koestert ze haar hele leven. Haar dochter schenkt de ring in 2011 aan het museum, ter nagedachtenis aan Siem Vos.
Het gedicht:
- Voor myn vrouw - Liefste weer is een jaar verstreken en is de loop der dagen volbracht. En door de harten volle wacht komt nu al reeds de vrijheidzonne breken. Nu ben ik meer dan ooit aan u verbonden ik voel uw hartslag in myn bloed. En weet, zo is het alles goed bij u heb ik mijn rust gevonden. - Siem