Meer foto's en video
Duitse graven op Texel.
Beeldbank WO2 - NIOD
Texel, 05 April 1945
Opstand

Op Texel zijn ongeveer 800 Georgische soldaten gelegerd. Zij maken deel uit van het Duitse leger. Aan het Oostfront zijn zij gevangen genomen en opgesloten in krijgsgevangenkampen. De omstandigheden zijn daar erg slecht. Om hieraan te ontsnappen zijn zij in Duitse dienst getreden.

Uiteindelijk komen ze op Texel terecht. Een rustig eiland waar weinig gebeurt. De Duitse commandant heeft echter het plan opgevat om ze in te zetten aan het front in Oost-Nederland. De Georgische soldaten zien dit niet zitten. De oorlog loopt ten einde en zij willen het einde ongeschonden halen. Zij komen daarom in opstand en in de nacht van 5 op 6 april 1945 doden zij in enkele uren 400 Duitse soldaten. Een andere reden om in opstand te komen is om zicht te rehabiliteren voor hun Duits dienstverband (vrijwilligers worden bij thuiskomst vervolgd).

De opstand slaagt bijna, maar enkele Duitse soldaten weten hun collega’s op het vaste land te waarschuwen. Er volgt een veldslag die enkele weken duurt. Slechts 228 Georgiërs weten te overleven en 117 Texelaars vinden de dood. Op het laatst moeten de Georgiërs zich terugtrekken op de vuurtoren in Cocksdorp.

De Canadezen komen op 20 mei op het eiland aan. Dan blijkt ook dat op 6 april 10 Texelaars zijn geëxecuteerd. Zogenaamd op verdenking van meewerken aan de opstand, maar de mensen zijn willekeurig opgepakt. Op het eiland is een kerkhof met de graven van de Georgiërs.

Bron: Plaatsen van Herinnering, Geschiedenis 24