Op 17 april 1945 om 12:15 uur precies blaast de bezetter op twee plaatsen, vlakbij Den Oever, de Wieringermeerdijk op. Het water stroomt de 20.000 ha grote Wieringermeerpolder in. Pas negen uur voordat de Duitsers de dijk laten exploderen worden de bewoners van de Wieringermeer gewaarschuwd.

Eerst komt het water langzaam de polder in, maar de stroom wordt steeds sterker. Na twee dagen staat heel de polder onder water. Op sommige plekken maar een halve meter, maar op andere plekken wel vijf meter. Gemiddeld staat het water 3,75 meter boven het maaiveld. 750 m3 water is in de polder gestroomd. Huizen, kerken, schuren, fabrieken, alles komt onderwater te staan. De schade is enorm en 7000 inwoners en 1000 tot 2000 onderduikers moeten een goed heenkomen zien te zoeken.

Al vanaf februari hebben de Duitsers de onderwaterzetting voorbereid. Onontplofte geallieerde vliegtuigbommen zijn in de dijk aangebracht. Ook elders in Nederland worden maatregelen getroffen om grote gebieden onder water te zetten. Hiervoor wordt het waterpeil van het IJsselmeer hoog gehouden.

Eén van de redenen om gebieden onder water te zetten is de vrees voor luchtlandingen in het westen van Nederland. Gebieden die hiervoor geschikt zijn worden in kaart gebracht en er worden maatregelen getroffen om ze onder water te zetten.

Bron: Zijpermuseum

Er vallen geen directe slachtoffers. Doordat de Duitsers nog net op de tijd de bevolking hebben gewaarschuwd, kunnen de inwoners van de Wieringermeer op tijd een goed heenkomen zoeken. Duizenden mensen pakken zo snel mogelijk hun belangrijkste spullen in en gaan op weg. Sommige mensen moeten 12 kilometer lopen. 26 runderen en 2 varkens overleven de overstroming niet.

Als de vluchtende mensen bij de rand van de Wieringermeer komen, worden ze opgewacht door Duitse soldaten en Nederlandse landwachters. Zij zijn op zoek naar onderduikers en verzetsmensen. Bij Lambertschaag worden 29 man opgepakt. Eén van hen, A.C. de Graaf, is een verzetsleider. Hij wordt in de buurt van Sijbekarspel, zogenaamd op de vlucht, doodgeschoten.

De bewoners van de Wieringermeer vluchten naar dorpen in de omgeving van de Wieringermeer zoals Barsingerhorn, Wieringen, Wieringerwaard, Winkel, Hoogwoud en Medemblik. Of ze gaan naar familie in de dorpen waar de inwoners van de Wieringermeer oorspronkelijk vandaan komen (de Wieringermeer is namelijk pas in 1930 drooggevallen en in de jaren daarna bewoond).

Niet iedereen vlucht naar een dorp buiten de Wieringermeer. Sommige mensen blijven in de polder. Er gaan mensen naar het dak van het kantoor van de Domeinen. Of ze gaan naar de Terp. De Terp is een opgespoten hoop zand van ongeveer 4 hectare ten zuiden van Wieringerwerf. De Terp is als vluchtplaats ontworpen (voor als de dijken doorbreken). Er ligt ook een waterput op.

Op de Terp bouwen de mensen een hutje van stro of zetten een tent op. Het plan is om daar een aantal dagen te blijven totdat de situatie weer normaal is. Door boeren worden koeien en varkens naar de Terp gebracht en ook schapen, geiten, konijnen, een kat en een hond vinden er onderdak. Ook veel hazen zijn naar de Terp gevlucht. Er leven in de omgeving van de Terp ook mensen op bootjes.

In het kantoor van de Domeinen zijn ongeveer 40 mensen. Ze hebben een radio en een boot. Hiermee verspreiden zij het nieuws dat ze via de radio doorkrijgen. De mensen op de Terp geven in ruil hiervoor melk van de koeien. Van aangespoeld hout wordt op de Terp een keet gebouwd en een aangespoeld schip dient als vluchtplaats. Op 29 april wordt er op de Terp zelfs een kerkdienst gehouden. Op 7 mei, na een aantal stormen, vertrekken de families van de Terp. Nederland is dan ook bevrijd.

Bron: Zijpermuseum

De Wieringermeer staat lange tijd onder water. De schade is enorm. Stormen in april en mei van 1945 zorgen voor nog meer schade. Uiteindelijk is 70 tot 80% van de bebouwing verwoest: 400  boerderijen, 1000 woningen, 7 woningen, 2 kerken en veel schuren en pakhuizen. Verder zijn 150 woningen, 100 boerderijen en 7 kerken beschadigd. De oogst op de velden is verloren gegaan en alle landbouwwerktuigen en huisraden kunnen worden weggegooid.

Na de bevrijding van Nederland staat de Wieringermeer nog steeds onder water. De Wieringermeer krijgt, samen met Walcheren, voorrang in de wederopbouw (in totaal is 190.000 ha Nederlands landschap geïnundeerd). Op 24 mei wordt gestart met de voorbereidingen van het herstel van dijk en op 5 augustus is de dijk weer gesloten. Vier dagen later wordt begonnen met het leegpompen van de Wieringermeer.

Op 11 december valt de Wieringermeer droog.

Nu moet de infrastructuur weer worden hersteld. In april 1946 wonen er weer 229 gezinnen. De oogsten van 1946 en 1947 zijn normaal. Dit komt omdat, in tegenstelling tot Walcheren, het water in de overstroomde Wieringermeer uit het IJsselmeer komt. Dat water is zoet. In december 1947 zijn 130 boerderijen, 110 woningen, 3 scholen, 3 kerken en ongeveer alle schuren weer hersteld. 60 boerderijen, 300 woningen, 2 scholen, 2 kerken en veel winkels zijn op dat moment in aanbouw. De situatie is weer bijna normaal.

Bron: Zijpermuseum