Oorlog is nooit ver weg. De afstand tot de Tweede Wereldoorlog wordt ieder jaar groter, maar bijna iedere Nederlander heeft via overlevering van generatie op generatie te maken met de Tweede Wereldoorlog of andere oorlogen sindsdien.
Voor de eerste generatie is het doorgeven van oorlogservaringen vaak een belangrijke vorm van verwerking en een manier om hun kinderen en kleinkinderen te waarschuwen voor het gevaar van oorlog. Volgende generaties geven een eigen duiding aan het oorlogsverleden op basis van de verhalen die zij via de eerste generatie hebben doorgekregen en gedrag dat voortkomt uit de ervaringen van hun (groot)ouders. Denk bijvoorbeeld aan het bewaren van voedsel door mensen die de hongerwinter hebben meegemaakt.
Effecten nog steeds merkbaar
Zo zijn de effecten van oorlog nog steeds merkbaar in het leven van veel mensen, zowel voor de direct betrokkenen als voor hun partners, kinderen, kleinkinderen en andere familieleden. Jongere generaties dragen ook de ervaring van recentere oorlogen met zich mee – dichtbij of ver weg. Sommige kinderen en kleinkinderen van getroffenen worstelen met vragen over de eigen identiteit.
Oorlog, historisch en actueel, heeft grote impact op de samenleving. Hoe geven mensen betekenis aan ons gezamenlijke verleden? Hoe gaan we om met actuele dreigingen van oorlog? En hoe verhouden het verleden en het heden zich tot elkaar? Dit themajaar staat in het teken van de impact van oorlog op individuen, families en op de samenleving: Leven met oorlog.
Rode draad
Het themajaar Leven met oorlog vormt in 2023 een jaar lang de rode draad door alle herdenkingen, vieringen en andere activiteiten. De betrokken organisatoren willen zo aandacht vragen voor:
– De stem van oorlogsgetroffenen
– Intergenerationele overdracht
– De impact van historische gebeurtenissen op de samenleving
De organiserende instanties, ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, de Oorlogsgravenstichting en het Nationaal Comité 4 en 5 mei, geven hun eigen invulling aan deze thematiek. Ook andere partijen binnen en buiten de sector worden aangemoedigd om deel te nemen aan het themajaar. Binnenkort wordt hier bekendgemaakt hoe je kunt deelnemen.
Lees hier de inspiratielezing over leven met oorlog ‘Splijting en Integratie’ door Inez Schelfhout of bekijk hieronder een toelichting op de inspiratielezing.