Meer dan zeventig jaar geleden eindigde de Tweede Wereldoorlog. In 2017 zijn er nog maar weinig mensen die deze oorlog bewust hebben meegemaakt. Ook vandaag de dag vinden verschrikkelijke oorlogen plaats op verschillende plekken in de wereld. Waarom dan toch, elk jaar weer, de Tweede Wereldoorlog herdenken? Wat schiet je daar mee op?
Meer dan zeventig jaar geleden, in 1945, was Nederland voor het eerst stil op 4 mei. De Nederlandse bevolking wilde de Tweede Wereldoorlog herdenken zodat deze niet zou worden vergeten. Alle verschrikkingen stonden nog scherp op het netvlies: ruim een kwart miljoen Nederlanders kwamen om door honger, oorlogsgeweld of moord. Onder hen ruim honderdduizend Joden die toen in Nederland woonden. Zij werden vermoord, alleen maar omdat ze Joods waren. Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog: een land waar je moest uitkijken met wat je zei en deed, omdat je zomaar kon worden gearresteerd. Een land waar één persoon, één partij de macht had, waar geen vrijheid van meningsuiting was en waar je niet mocht zijn wie je was of wie je wilde zijn. Meer dan zeventig jaar geleden was er een wereldoorlog. Het Koninkrijk der Nederlanden was niet alleen door de Duitsers bezet in Europa, maar ook door de Japanners in de voormalige kolonie Nederlands-Indië, nu Indonesië. Nadat Hitler in mei 1945 was verslagen in het westen, vocht Japan nog tot 15 augustus 1945 door aan de andere kant van de wereld. Pas toen Japan zich overgaf kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog.
Meer dan zeventig jaar geleden was er een verschrikkelijke oorlog in Nederland. Het klopt, dat dit lang geleden is, en dat is maar goed ook. Want wat er toen gebeurde mag nooit meer gebeuren. De oorlog en alle slachtoffers mogen niet worden vergeten. Daarom word je er, elk jaar weer, aan herinnerd. Op 4 mei.
Vier je vrijheid!
Meer dan zeventig jaar geleden, werd op 5 mei 1945 ook voor het eerst de bevrijding gevierd. Dat gebeurt nog steeds, al vieren de meeste mensen tegenwoordig op 5 mei de vrijheid die er nu in Nederland is. Veel mensen vinden het belangrijk om te blijven herdenken en de vrijheid te vieren. Want wat is je leven zonder vrijheid waard?
Als het in Nederland over ‘de oorlog’ gaat, dan gaat het over de Tweede Wereldoorlog. Dat is niet overal zo. Ieder land heeft zijn eigen oorlogen en eigen geschiedenis van vrijheid en onvrijheid. Ieder land herdenkt dan ook op een eigen manier.
Engeland
In Engeland denk men bij ‘de oorlog’ vooral aan de Eerste Wereldoorlog: die oorlog heeft daar veel meer impact gehad. Miljoenen mensen zijn er omgekomen in deze oorlog waarin Nederland neutraal was. 11 november is daar Remembrance Day, herdenkingsdag. Veel mensen dragen dan een poppy (klaproos) op hun kleding.
Suriname
In Suriname is 1 juli een belangrijke dag. Op de die dag wordt met de feestdag Keti Koti de afschaffing van de slavernij gevierd, in 1863. In het Oosterpark in Amsterdam vieren we het Keti Koti festival.
Duitsland
In Duitsland heeft zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog enorme impact gehad. Alle oorlogsslachtoffers worden herdacht op Volkstrauertag, de nationale dag van rouw. Deze dag vindt plaats op de zondag het dichtst bij 16 november. In een land van daders kan het problematisch zijn om te herdenken. Ook 27 januari is een herdenkingsdag: Holocaust Memorial Day. Niet alleen in Duitsland, maar ook in Nederland, in de meeste Europese landen en elders in de wereld worden dan de slachtoffers van de Holocaust herdacht. 27 januari is de dag waarop in 1945 concentratiekamp Auschwitz werd bevrijd.
België
In Ieper, België, wordt sinds 1928 elke dag (!) om 20.00 uur The Last Post geblazen: een eerbetoon op trompet aan de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog.