Vrijheidsrituelen

Jaargang 12, nummer 4, november 2023

Het samenkomen op specifieke tijden en plekken en het uitvoeren van rituelen zijn vertrouwde onderdelen van de meeste herdenkingsculturen. Maar geldt dat ook voor het vieren van vrijheid en democratie? In deze WO2 Onderzoek uitgelicht onderzoeken we zowel bestaande vrijheidsrituelen als vernieuwende vormen van het vieren van vrijheid, burgerschap en democratie.

Kees Ribbens | Bij het thema

Pluriformiteit in vrijheid

Rituelen worden vaak geassocieerd met herkenbaarheid en consistentie. Toch bewegen veel rituelen ook langzaam met hun tijd mee. Kees Ribbens betoogt dat ook rituelen rond het vieren van vrijheid veranderlijk zijn en daarmee gerelateerd aan de pluriformiteit van de democratische samenleving, waarin discussie plaatsvindt over...

Sander Mensink | Analyse

De rol van fysieke plaatsen in het vieren van vrijheid, democratie en burgerschap

Historische plaatsen en monumenten spelen vaak een grote rol in herdenkingsrituelen. Maar hoe spelen fysieke plaatsen een rol in vrijheidsvieringen en bijbehorende rituelen? Aan de hand van een tweetal voorbeelden uit het buitenland, illustreert Sander Mensink hoe fysieke plaatsen op verschillende manieren kunnen bijdragen aan...

Alies Pegtel | Overzicht

Samen aan tafel: herdenkingsmaaltijden als ritueel

Hoe relateren de Keti Koti Dialoog Tafels, de joodse sedermaaltijd en de Vrijheidsmaaltijden van het Nationaal Comité 4 en 5 mei aan elkaar? In deze bijdrage laat Alies Pegtel zien dat ondanks de verschillen, de drie bijeenkomsten het doorvertellen van verhalen centraal stellen en dat...

Matthias Lukkes | Oorlog verbeeld

Bevrijdingsvuur: vrijheidsritueel van het eerste uur

Voor deze uitgave van WO2 Onderzoek uitgelicht dook Matthias Lukkes in de ontstaansgeschiedenis van het ontsteken van het Bevrijdingsvuur in Wageningen. Hij beschrijft de provisorische eerste reis van het vuur, dat opgehaald werd in het Noord-Franse Bayeux en constateert bovendien dat Wageningen zich het ritueel...

Djuna Kramer | Leven met oorlog

“Ik besef nu pas hoe hevig die oorlog nog doorwerkt voor Nederlanders met Indische wortels”

“Ik voel me nu meer verbonden met hun verhaal dan vroeger, en heb meer gevoel gekregen voor wat onvrijheid echt betekent.” Djuna Kramer spreekt met Jolanda Beyer, bestuurslid van Bevrijdingspop Haarlem, over de doorwerking van familieverhalen in haar werk en activiteiten voor jongeren op Bevrijdingsfestivals.

Colofon

Redactie
Sophie van den Bergh MA, dr. Matthijs Kuipers, Matthias Lukkes, Sander Mensink, Cecile Post MA, prof. dr. Kees Ribbens, dr. Onno Sinke

Beeldredactie
Matthias Lukkes

Eindredactie
Marije Wilmink

Technische eindredactie
Joyce van Galen Last, Beau Visser